Bạn đang sở hữu một doanh nghiệp hoặc hộ gia đình có nhu cầu sử dụng điện năng lớn? Bạn đã từng nghe đến thuật ngữ “Hệ Số Công Suất Cosφ” nhưng chưa thực sự hiểu rõ về nó? Đừng lo lắng, bài viết này sẽ giải đáp mọi thắc mắc của bạn về hệ số công suất cosφ và lý do tại sao phải mua công suất phản kháng.
Hệ số công suất cosφ là một đại lượng quan trọng trong kỹ thuật điện, thể hiện tỉ số giữa công suất tác dụng (kW) và công suất biểu kiến (kVA) của một mạch điện xoay chiều. Nói một cách dễ hiểu, hệ số công suất cho biết hiệu quả sử dụng điện năng của bạn. Hệ số công suất cosφ càng gần 1 thì hiệu quả sử dụng điện năng càng cao, ngược lại, hệ số công suất cosφ càng thấp thì càng lãng phí điện năng.
Khi nào phải mua công suất phản kháng?
Theo quy định tại Khoản 3, Điều 15, Nghị định số 137/2013/NĐ-CP và Điều 3 khoản 1 của Thông tư 15/2014/Tt-BCT, các trường hợp sau đây phải mua công suất phản kháng:
- Bên mua điện có trạm biến áp riêng hoặc không có trạm biến áp riêng, nhưng có công suất sử dụng cực đại đăng ký từ 40 kW trở lên và có hệ số công suất cosφ < 0,9.
- Bên mua điện có công suất sử dụng cực đại đăng ký dưới 40 kW nhưng có công suất sử dụng điện thực tế cực đại từ 40 kW trở lên trong 3 chu kỳ ghi chỉ số công tơ liên tiếp.
Cách tính hệ số công suất cosφ
Hệ số công suất cosφ được tính dựa trên chỉ số công tơ đo đếm điện năng trong một kỳ ghi chỉ số theo công thức sau:
Cosφ = Ap / √(Ap² + Aq²)
Trong đó:
- Ap: Điện năng tác dụng trong chu kỳ ghi chỉ số công tơ (kWh) – là lượng điện năng thực sự được sử dụng để tạo ra công việc có ích, ví dụ như chạy động cơ, thắp sáng,…
- Aq: Điện năng phản kháng nhận về trong một chu kỳ ghi chỉ số công tơ (kVArh) – là lượng điện năng không được sử dụng để tạo ra công việc có ích mà được lưu trữ trong các thiết bị điện như tụ điện, cuộn cảm,…
Tại sao phải mua công suất phản kháng?
Việc sử dụng các thiết bị điện có tính cảm kháng cao như động cơ điện, máy hàn, biến tần,… sẽ làm giảm hệ số công suất cosφ, gây lãng phí điện năng và ảnh hưởng đến chất lượng điện áp của hệ thống.
Mua công suất phản kháng, thông qua việc lắp đặt các thiết bị bù công suất phản kháng, sẽ giúp:
- Tăng hệ số công suất cosφ, nâng cao hiệu quả sử dụng điện năng, giảm chi phí tiền điện.
- Giảm tải cho hệ thống điện, nâng cao chất lượng điện áp, đảm bảo hoạt động ổn định của các thiết bị điện.
- Tuân thủ quy định của ngành điện.
Kết luận
Hệ số công suất cosφ là một thông số quan trọng phản ánh hiệu quả sử dụng điện năng. Việc nắm hiểu rõ về hệ số công suất cosφ và các quy định về mua công suất phản kháng sẽ giúp bạn sử dụng điện năng một cách hiệu quả, tiết kiệm chi phí và góp phần đảm bảo an toàn cho hệ thống điện.