Rơ le trung gian là một thiết bị điện tử phổ biến, đóng vai trò quan trọng trong nhiều hệ thống điều khiển tự động. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về loại linh kiện này. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn chi tiết về rơ le trung gian, từ khái niệm, cấu tạo, nguyên lý hoạt động đến cách đấu nối và ứng dụng thực tế.
Rơ Le Trung Gian Là Gì?
Rơ le trung gian là một loại rơ le điện từ, có chức năng đóng ngắt mạch điện từ để điều khiển các thiết bị khác một cách gián tiếp. Nó hoạt động như một “người trung gian” nhận tín hiệu điều khiển từ mạch điều khiển chính và truyền tín hiệu đó đến thiết bị cần điều khiển.
Rơ le trung gian có 1 hay nhiều tiếp điểm được sử dụng trong hệ thống điều khiển tự động
Hình ảnh: Rơ le trung gian với nhiều tiếp điểm
Ví dụ: Trong hệ thống chiếu sáng ô tô, khi bạn gạt cần gạt đèn pha, rơ le trung gian sẽ nhận tín hiệu từ mô-đun điều khiển ánh sáng (LCM) và đóng mạch điện để cung cấp năng lượng cho đèn pha.
Cấu Tạo & Nguyên Lý Hoạt Động
Cấu Tạo
Rơ le trung gian thường bao gồm các bộ phận chính sau:
- Cuộn dây: Nhận tín hiệu điều khiển và tạo ra từ trường.
- Lõi sắt: Tăng cường từ trường tạo ra bởi cuộn dây.
- Tiếp điểm: Đóng ngắt mạch điện, gồm tiếp điểm thường mở (NO) và tiếp điểm thường đóng (NC).
- Vỏ bảo vệ: Bảo vệ các bộ phận bên trong khỏi tác động bên ngoài.
Nguyên Lý Hoạt Động
Khi có dòng điện chạy qua cuộn dây, từ trường được tạo ra sẽ hút lõi sắt, làm thay đổi trạng thái của các tiếp điểm.
- Khi không có dòng điện, tiếp điểm thường đóng (NC) sẽ đóng, tiếp điểm thường mở (NO) sẽ mở.
- Khi có dòng điện, tiếp điểm thường đóng (NC) sẽ mở, tiếp điểm thường mở (NO) sẽ đóng.
Nhiệm vụ chính của rơ le trung gian chính là chuyển tiếp mạch điện đến thiết bị khác
Hình ảnh: Rơ le trung gian đóng vai trò chuyển tiếp mạch điện
Ký Hiệu Rơ Le Trung Gian Trong Mạch Điện
Để đọc hiểu các sơ đồ mạch điện, bạn cần nắm rõ ký hiệu của rơ le trung gian. Một số loại rơ le phổ biến và ký hiệu của chúng:
- SPDT (Single Pole Double Throw): 1 cực, 2 tiếp điểm.
- SPST (Single Pole Single Throw): 1 cực, 1 tiếp điểm.
- DPST (Double Pole Single Throw): 2 cực, 1 tiếp điểm/cực.
- DPDT (Double Pole Double Throw): 2 cực, 2 tiếp điểm/cực.
Công Dụng Của Rơ Le Trung Gian
- Khuếch đại tín hiệu: Điều khiển các thiết bị có công suất lớn hơn so với mạch điều khiển chính.
- Cách ly mạch điện: Ngăn ngừa sự ảnh hưởng của các nhiễu từ mạch điều khiển đến mạch tải.
- Tăng số lượng tiếp điểm: Mở rộng khả năng điều khiển của hệ thống.
- Bảo vệ quá tải: Ngắt mạch điện khi dòng điện vượt quá ngưỡng cho phép.
Ứng Dụng Của Rơ Le Trung Gian
Hiện nay, rơ le trung gian được ứng dụng phổ biến ở trong các thiết bị công nghiệp
Hình ảnh: Rơ le trung gian được ứng dụng trong công nghiệp
Rơ le trung gian được sử dụng rộng rãi trong:
- Công nghiệp: Điều khiển động cơ, băng tải, hệ thống chiếu sáng,…
- Dân dụng: Điều khiển cửa cuốn, hệ thống tưới tiêu, thiết bị gia dụng,…
Phân Loại Rơ Le Trung Gian
Theo Thương Hiệu
- Omron
- Schneider
- Idec
- Fuji
- Hanyoung
- Yongsung
Theo Số Chân
- Rơ le 8 chân
- Rơ le 11 chân
Rơ le 11 chân thực hiện nhiệm vụ chịu tải trung gian cho các cảm biến
Hình ảnh: Rơ le 11 chân thường được sử dụng cho cảm biến - Rơ le 14 chân
Theo Điện Thế
- Rơ le 5V
- Rơ le 12V
- Rơ le 24V
- Rơ le 220V
- Rơ le 380V
Cách Đấu Rơ Le Trung Gian
Rơ Le 5 Chân
- Chân 30: Nguồn vào.
- Chân 87: Ngõ ra thường mở (NO).
- Chân 87a: Ngõ ra thường đóng (NC).
- 2 chân còn lại: Cuộn dây.
Rơ Le 8 Chân
- Chân 1 & 5: Cuộn dây.
- Chân 2 & 3: Tiếp điểm thường đóng (NC).
- Chân 6 & 7: Tiếp điểm thường đóng (NC).
- Chân 4 & 8: Tiếp điểm thường mở (NO).
Rơ Le 14 Chân
- Chân 13 & 14: Cuộn dây.
- Chân 1, 2, 3, 4: Tiếp điểm thường đóng (NC).
- Chân 5, 6, 7, 8: Tiếp điểm thường mở (NO).
- Chân 9, 10, 11, 12: Chân chung (COM).
Vai Trò Của Rơ Le Trung Gian
- Chuyển đổi loại tiếp điểm.
- Sử dụng như một công tắc.
- Chuyển đổi điện áp và loại bỏ nhiễu mạch.
- Thay thế contactor nhỏ.
- Nhận 1 hoặc nhiều tín hiệu điều khiển.
- Tăng khả năng tiếp xúc.
Rơ le là một thiết bị quan trọng trong ngành công nghiệp, có vai trò bảo vệ các thiết bị điện
Hình ảnh: Rơ le đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ thiết bị
Kết Luận
Rơ le trung gian là một linh kiện điện tử quan trọng, mang lại nhiều lợi ích cho các hệ thống điều khiển tự động. Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về loại linh kiện này. Nếu bạn có nhu cầu tìm hiểu thêm về rơ le trung gian hoặc các sản phẩm liên quan, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn chi tiết.