Mạch Khởi Động Từ Đơn: Tìm Hiểu 14 Loại Mạch Phổ Biến Nhất

Trong lĩnh vực điện công nghiệp, mạch khởi động từ đơn (hay còn gọi là contactor) đóng vai trò quan trọng trong việc điều khiển các thiết bị điện động lực. Từ việc vận hành động cơ, tụ bù đến hệ thống chiếu sáng, mạch khởi động từ đơn giúp chúng ta kiểm soát hoạt động của các thiết bị này một cách hiệu quả và an toàn.

Tuy nhiên, với sự đa dạng của các loại mạch khởi động từ đơn hiện nay, việc lựa chọn loại mạch phù hợp nhất cho nhu cầu sử dụng của mình có thể là một thách thức.

Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan về 14 loại mạch khởi động từ đơn phổ biến nhất, cùng với sơ đồ nguyên lý và ứng dụng của chúng. Hãy cùng “Nhà Phân Phối Điện Máy” khám phá nhé!

Mạch Khởi Động Từ Đơn Là Gì?

Mạch khởi động từ đơn là một loại mạch điện sử dụng công tắc tơ (contactor) để đóng ngắt mạch điện động lực. Mạch này cho phép điều khiển từ xa các thiết bị điện như động cơ, tụ bù, chiếu sáng… thông qua các nút ấn hoặc thiết bị điều khiển thời gian tự động.

Sơ Đồ Mạch Điện Khởi Động Từ Đơn Cơ Bản

Dưới đây là sơ đồ mạch khởi động từ đơn cơ bản, được sử dụng rộng rãi trong thực tế:

[Chèn hình ảnh sơ đồ mạch khởi động từ đơn cơ bản]

Giải thích:

• CB: Cầu dao, có nhiệm vụ đóng/ngắt toàn bộ mạch điện.
• CC1, CC2: Cầu chì, bảo vệ ngắn mạch cho mạch động lực và mạch điều khiển.
• D, MT, MN: Nút dừng, mở thuận và mở ngược.
• T, N: Contactor điều khiển chiều quay thuận và quay ngược.
• Nguồn: Nguồn điện cung cấp cho mạch.
• Động cơ: Thiết bị được điều khiển bởi mạch khởi động.

Nguyên Lý Làm Việc Của Mạch Khởi Động Từ Đơn

1. Khi cấp nguồn điện cho cuộn dây của contactor, lực từ trường được tạo ra sẽ hút phần lõi thép di động, làm đóng các tiếp điểm của contactor.
2. Khi đó, mạch điện động lực được nối thông, cho phép dòng điện chạy qua và khởi động động cơ.
3. Khi ngắt nguồn điện cung cấp cho cuộn dây contactor, lò xo sẽ đưa các tiếp điểm trở về vị trí ban đầu, ngắt mạch điện động lực và dừng động cơ.

14 Mạch Khởi Động Từ Đơn Phổ Biến

1. Mạch Khởi Động Động Cơ 3 Pha Dùng Khởi Động Từ Đơn

Ưu điểm:

• Thao tác đơn giản, dễ sử dụng.
• An toàn cho người vận hành.
• Có thể điều khiển từ xa.

Nhược điểm:

• Mạch phức tạp, chi phí cao.

[Chèn hình ảnh mạch khởi động động cơ 3 pha dùng khởi động từ đơn]

2. Mạch Điện Mở Máy Động Cơ Điện Ba Pha Có Thử Nháp

Đặc điểm:

• Tương tự mạch khởi động 3 pha thông thường.
• Sử dụng thêm nút nhấn JOG để thử nháp động cơ.

[Chèn hình ảnh mạch điện mở máy động cơ điện ba pha có thử nháp]

3. Mạch Điện Mở Máy Động Cơ Điện Hai Vị Trí

Ưu điểm:

• Rất dễ sử dụng.
• Mạch đơn giản.
• Có thể điều khiển từ xa bằng công tắc thông minh.

Nhược điểm:

• Dễ gây nguy hiểm khi mất điện đột ngột.

[Chèn hình ảnh mạch điện mở máy động cơ điện hai vị trí]

4. Mạch Mở Máy Động Cơ Lồng Sóc Qua Cuộn Kháng

Nguyên lý:

• Sử dụng cuộn kháng nối tiếp với stator để giảm dòng khởi động.
• Sau khi động cơ đạt tốc độ nhất định, cuộn kháng được ngắt khỏi mạch.

Ưu điểm:

• Giảm dòng khởi động, bảo vệ động cơ.

[Chèn hình ảnh mạch mở máy động cơ lồng sóc qua cuộn kháng]

5. Mạch Khởi Động “Sao – Tam Giác”

Nguyên lý:

• Khởi động động cơ ở chế độ nối sao (dòng khởi động giảm).
• Sau đó chuyển sang chế độ nối tam giác (động cơ hoạt động bình thường).

Ưu điểm:

• Giảm dòng khởi động đáng kể.

[Chèn hình ảnh mạch khởi động “sao – tam giác”]

6. Mạch Đảo Chiều Động Cơ Điện Ba Pha

Chức năng:

• Cho phép động cơ quay theo cả hai chiều thuận và ngược.

[Chèn hình ảnh mạch đảo chiều động cơ điện ba pha]

7. Mạch Hãm Động Năng

Chức năng:

• Dừng động cơ nhanh chóng bằng cách sử dụng năng lượng hãm.

[Chèn hình ảnh mạch hãm động năng]

8. Mạch Điện Tự Động Giới Hạn Hành Trình

Chức năng:

• Tự động dừng động cơ khi đạt đến vị trí mong muốn.
• Sử dụng công tắc hành trình để điều khiển.

[Chèn hình ảnh mạch điện tự động giới hạn hành trình]

9. Mạch Hãm Ngược

Nguyên lý:

• Dừng động cơ bằng cách đảo chiều quay của nó.

[Chèn hình ảnh mạch hãm ngược]

10. Mạch Điều Khiển Động Cơ Hai Cấp Tốc Độ Kiểu “Sao – Tam Giác” Kép

Chức năng:

• Cho phép động cơ hoạt động ở hai mức tốc độ khác nhau.

[Chèn hình ảnh mạch điều khiển động cơ hai cấp tốc độ kiểu “sao – tam giác” kép]

11. Mạch Điện Mở Máy Động Cơ Theo Thứ Tự

Chức năng:

• Khởi động và dừng nhiều động cơ theo thứ tự định trước.

[Chèn hình ảnh mạch điện mở máy động cơ theo thứ tự]

12. Mạch Điều Khiển Hai Động Cơ Chạy Luân Phiên

Chức năng:

• Cho phép hai động cơ hoạt động luân phiên nhau.

[Chèn hình ảnh mạch điều khiển hai động cơ chạy luân phiên]

13. Mạch Tự Động Đóng Điện Cho Động Cơ Dự Phòng Khi Động Cơ Chạy Chính Bị Sự Cố

Chức năng:

• Tự động chuyển sang sử dụng động cơ dự phòng khi động cơ chính gặp sự cố.

[Chèn hình ảnh mạch tự động đóng điện cho động cơ dự phòng khi động cơ chạy chính bị sự cố]

14. Mạch Điện Tự Động Chuyển Nguồn Điện Cho Động Cơ Khi Nguồn Chính Bị Sự Cố Mất Điện

Chức năng:

• Tự động chuyển sang sử dụng nguồn điện dự phòng khi nguồn điện chính bị mất.

[Chèn hình ảnh mạch điện tự động chuyển nguồn điện cho động cơ khi nguồn chính bị sự cố mất điện]

Kết Luận

Bài viết đã giới thiệu đến bạn 14 loại mạch khởi động từ đơn phổ biến nhất hiện nay. Mỗi loại mạch đều có những ưu điểm và ứng dụng riêng.

Hy vọng rằng những thông tin này sẽ giúp bạn lựa chọn được loại mạch phù hợp nhất cho nhu cầu của mình.

Nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc nào, hãy liên hệ với “Nhà Phân Phối Điện Máy” để được tư vấn chi tiết hơn.